خواص بی نظیر سماق در طب سنتی

Sumac سماق

گیاهی است از خانوادهAnacardiaceae   (خانواده پسته) و نام علمی Rhus Coriaria L.( نامگذاری آن کاملا منطبق اثربخشی سماق است ) 

 Rhus : قرمز متمایل به قهوه ای که به رنگ دانه های سماق است ، Coriaria : دباغی (گیاهی که در صنعت چرم خاصیت دباغی دارد).

ماده اصلی در اسانس برگ ومیوه بتا کاریوفیلن (ترکیب بتاکاریوفیلن در ریحان است و معطر و خاصیت دماغی دارد) است . تانن فراوان دارد (در  دباغت آن موثر است)، فعالیت آنتی ایسکمیک و وازورلاکسان تانن های موجود در برگ سماق، اثرات محافظتی روی DNA  در سماق- مطالعه انسانی و حیوانی، اثرات ضد میکروبی سماق ایرانی در مقابله با باکتریهای منتقله از طریق غذا، اثرات ضد دیابتی عصاره میوه سماق، اثرات کاهنده لیپید عصاره میوه سماق، اثرات ضد قارچی گزانتون های دانه سماق- ضد آسپرژیلوس فلاووس.

در بازار گرده لیمو را به نام سماق می فروشند. سماق پوشش روی میوه است. باید هسته آن را دور بریزیم چون سمی است. مقدار زیاد هسته آن باعث سمیت کبدی می شود. میوه اش به صورت خوشه ای است. بین دو دست که بساییم دانه ی آن جدا شده و فقط پوشش آن را جهت مصرف برمی داریم.

مستعمل پوست دانه  : پوسته روی هسته آن با فشار دست به راحتی جدا شده و به صورت پودر استفاده می شود. هسته وسط آن هپاتوتوکسیک است. پس در تهیه آن باید دقت شود که تنها پوسته روی آن جدا و مصرف شود. این ماده به صورت سنتی با کباب ها مصرف می شود و مطالعات اثبات نموده اند که ساختار های آن در هضم پروتئین و دفع اسید اوریک حاصل از آن در کلیه موثر می باشد.

Rhos در لغت لاتینی به معنی قرمز مایل به قهوه ای و coriaria به معنی دباغی کردن است. اثر دباغی کنندگی آن در معده به این معنی است که این ها در سطح زخم معده رسوبات پروتئینی ایجاد کرده و سطح آن را از تماس با اسید معده محافظت می نمایند و زخم زودتر بهبود می یابد.

طبع سماق چیست؟
طبع سماق سرد و خشک است و برای افراد گرم مزاج بسیار مفید است. از منظر طب سنتی ایرانی طبع سماق سرد و خشک در درجه دوم است و سردی برگ آن کم‌تر از دانه آن است. از دیدگاه طب سنتی  کباب طبعی گرم داشته و مصرف سماق به همراه آن باعث اعتدال در بدن می‌گردد.

فواید استفاده از سماق
1-  اشتها را تحریک می‌کند.
2-  تب را پایین می آورد.
3-  در درمان بیماری‌های روماتیسمی و نقرس موثر است.
4-  لثه‌ها را تقویت و آنها را محکم می ‌سازد (ساختار های تاننی دارد که با رسوب پروتئین های بزاق موجب تقویت می شود).
5-  تقویت کننده ی دستگاه گوارش است.
6- علت افزودن سماق به کباب این است که خوردن گوشت کباب شده باعت تولید آنزیم‌هایی در بدن می‌شود که مضر هستند. سماق می‌تواند اثر این آنزیم ها را خنثی کند.
7-  کسانی که هموروئید (بواسیر) دارند و زنانی که ترشحات بی رنگ زنانه دارند، سماق را جوشانده و داخل لگنی بریزند و در آن بنشینند.

مضرات استفاده از سماق

1- خوردن سماق تازه باعث مسمومیت می شود پس باید آن را خشک مصرف کرد.

2- به دلیل اینکه طبیعت سماق سرد است، برای افراد سردمزاج مناسب نیست و باید با گیاهان گرم مصرف شود.

3- مصرف بیش از حد سماق می ‌تواند مسمومیت زا باشد.

4-  سماق را باید به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری نمایید.