قهوه و 11 اثر مهم آن از نظر طب سنتی ایرانی

مترجم نوشته

نام علمی: Coffee Arabica

نام عمومی: Coffee tree

نام انگلیسی: Coffee tree

نام عربی: بن

خانواده: Rubiaceae(روناس)

تعریف: مهمترین ماده قهوه کافئین است و دانه‌های قهوه می‌توانند تا 2 درصد این ماده را در خود داشته باشند. ترکیبات مهم دیگر آن شامل تانن، اسید کلروژنیک، اسید کافئوتانیک، چربی و قند(پنتوزان‌ها) است.

دانه قهوه تقریبا لوبیایی شکل و به طول تقریبا تا یک سانتی‌متر می‌باشد که پس از بو دادن تغییراتی در ترکیبات آن بوجود می‌آید و دارای مزه و بوی خاصی می‌شود. این دانه به رنگ قهوه‌ای تیره و تلخ مزه است. قهوه بوداده شده حاوی 1 تا 2 درصد کافئین و گاه همراه با اسید کلروژنیک و پتاسیم می‌باشد. ترکیبات دیگر قهوه بوداده شامل اسید نیکوتینیک، روغن ثابت و قندهای کاراملیزه شده است که ضمن حرارت و بودادن ایجاد می‌شود.

11 مورد از اثرات مهم قهوه

به طور کلی قهوه یکی از بهترین محرکات است و عمل هضم را سهل می‌کند و بدن را در مقابل ناراحتی‌های ‌روحی مقاوم می‌سازد.
به عنوان تب‌بر بویژه در تبهای نوبه‌اي مؤثر است.
در مسمومین از تریاک و فرآورده‌های تریاک و سایر مواد مخدر، استعمال قهوه آثار نیکو می‌گذارد و حالت چرت و خواب مسمومین را از بین می‌برد.
در رفع سیاه سرفه مفید است.
در گلیکوزوری (یا وجود قند در ادرار) و همچنین در موارد آلبومینوریا یا وجود آلبومین در ادرار مفید است.
در اختلالات روده‌اي بخصوص در موارد اختناق روده آثار مفید دارد.
قهوه یکی از پادزهرها در قبال آلکالوئیدها می‌باشد. شاید این به دلیل خاصیت ضد خواب آن است.
دانه‌های بو دادۀ قهوه ضد عفونی کننده و زایل کنندۀ بو می‌باشد.
گرد دانۀ قهوۀ کوبیده برای معالجۀ سوختگی از آتش و آب نافع است.
جوشاندۀ دانه‌های خام و بو ندادۀ قهوه برای معالجۀ ناراحتی های مثانه و قولنج مثانه و کلیه مفید است.
خوردن دانه‌های خام و نارس قهوه برای رفع میگرن مفید است.

ارتباط قهوه و سردرد:

کافئین در برخی اشخاص ایجاد سردرد می‌کند و در عین حال اگر به طور ناگهانی خوردن کافئین قطع شود، ممکن است سردرد ایجاد شود، حتی اگر تمام روزهای هفته قهوه زیاد خورده شود ولی در تعطیلات هفته خوردن کافئین قطع شود ممکن است موجب سردرد ناشی از قطع کافئین شود. برای حل این مسئله، یا باید خیلی کم کافئین خورد یا به کلی هیچ نخورد.

ارتباط قهوه و خواب :

جهت داشتن خواب خوب بهتر است قبل از رفتن به رختخواب و یا حتی اوایل شب قهوه خورده نشود. بررسی‌های الکتروانسفالوگرام (EEG یا نوار مغزی) نشان می‌دهد که در اثر خوردن کافئین خالص یا خوردن قهوه، در روند طبیعی امواج مغزی در مدت خواب، تغییراتی ایجاد می‌شود و باعث یک خواب ناراحت و غیرعمیق می‌شود. خوردن کافئین موجب می‌شود که انسان خیلی دیر به خواب رود، و کل مدت خواب را طولانی‌تر کند ولی مدت خواب عمیق را کوتاه می‌کند.

طبق نظر کارشناسان انجمن روان پزشکان امریکا، افراط در خوردن قهوه، ممکن است ایجاد اضطراب، ناراحتی، تحریک، بی‌خوابی، حرکت غیرارادی عضلات، سردرد، ادرار زیاد، ناراحتی‌های معدی و روده‌اي، و علایم ناراحتی‌های قلبی نماید. البته مسلم است اشخاص مختلف دارای عکس‌العملهای متفاوتی در مورد قهوه هستند، و در بعضی اشخاص هیچ یک از علایم یادشده ظاهر نمی‌شود. در سال 1985 در استرالیا دانشمندان پزشکی پژوهشی روی 4558 نفر استرالیایی که عادت به خوردن چای و قهوه دارند نموده و با کمال تعجب مشاهده کردند که تقریباً غالب قریب به اتفاق افراد از انواع ناراحتی‌های فوق شکوه داشتند و آنهایی که بیشتر قهوه و چای می‌خوردند شکایت بیشتری داشتند. در این آزمایش رایج‌ترین ناراحتی‌ها در مردان و زنان گروه مورد آزمایش عبارت بود از: طپش قلب، سوءهاضمه، لرزش و رعشه، سردرد و بی خوابی. از این تحقیق چنین نتیجه گرفته شده است که خوردن 5-4 فنجان قهوه در روز ممکن است علت اصلی یک‌چهارم تعداد ناراحتی هایی از قبیل رعشه، طپش قلب و سردرد و بی‌خوابی بین استرالیایی‌ها باشد.

نتیجه گیری: مهم‌ترین تاثیر قهوه مربوط به کافئین آن است که بر روی سیستم اعصاب مرکزی، قلب، کلیه و ماهیچه‌ها اثر می‌گذارد. همچنین اسید کلروژنیک و کافئول نیز فعالیت‌ فیزیولوژیک دارند که بعضی از عوارض جانبی قهوه در برخی از افراد مربوط به این مواد است.

یک فنجان معمولی قهوة تازه حاوی 85 تا 100 میلی گرم کافئین و یک فنجان دم کشیده آن حاوی 100 تا 150 میلی گرم کافئین است. این نسبت در یک لیوان چای معمولی 60 تا 75 میلی گرم کافئین می‌باشد. نوشابه‌های کولا که حاوی عصاره کولای طبیعی باشند نیز حاوی 40 تا 60 میلیگرم کافئین در صد میلی‌لیتر هستند.

چای و خواص بی نظیر آن از دیدگاه طب سنتی ایرانی

اشتراک گذاری: